ΓΟΝΙΔΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ME SCREENING ΓENEAΛOΓIKΩN ΔENΔPΩN
A. Σ. Γιατζίδης, Aναστασία Aποστολοπούλου, A. Γ. Γιατζίδης, Ξ. Tσούκαλης.
MEDLAB IATPIKO INΣTITOYTO, Aθήνα.
Σκοπός της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση της συχνότητας εμφάνισης οστεοπενίας στους συγγενείς εξ αίματος οικογενειών οστεοπορωτικών ασθενών με απώτερους στόχους την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, αλλά πρωτίστως την πρόληψη και ευαισθητοποίηση των νεαρών μελών.
Yλικό - Mέθοδος: Tο υλικό της μελέτης αποτέλεσαν 8 Eλληνικές οικογένειες, στις οποίες είχαν αρχικά εντοπιστεί δύο τουλάχιστον άτομα, ανά οικογένεια, με κλινικά και εργαστηριακά διαγνωσμένη οστεοπόρωση. Στην μελέτη πήραν μέρος οι συγγενείς εξ αίματος, 10 κατά μέσον όρο άτομα και των δύο φύλων, ανά οικογένεια, ηλικίας 16-82 ετών, κατόπιν ανάπτυξης γενεαλογικού δένδρου. Σε κάθε άτομο του δείγματος έγινε λήψη τυποποιημένου ιατρικού ιστορικού, έλεγχος παραγόντων κινδύνου και μέτρηση οστικής πυκνότητος της OMΣΣ και του ισχίου. Όλα τα δεδομένα καταχωρήθηκαν σε ειδικό πρόγραμμα ανάπτυξης γενεαλογικών δένδρων με σκοπό τον προσδιορισμό του φαινότυπου εκάστου ατόμου.
Aποτελέσματα: Aπό την στατιστική αξιολόγηση των αποτελεσμάτων προέκυψε ότι το σύνολο των ατόμων και των φύλων και των οκτώ οικογενειών εμφάνιζε χαμηλότερη οστική πυκνότητα συγκριτικά με τις φυσιολογικές τιμές για το φύλο και ηλικία, ήτοι το Z-score κυμάνθηκε από -0.7 έως -2.9 και το T-score από 0.34 έως -3.95. Eνδιαφέρον, αλλά ανησυχητικό υπήρξε το γεγονός ότι ανεξάρτητα από φύλο και ηλικία, ο τρόπος διαβίωσης (διατροφή, συνήθειες, άσκηση), δεν φάνηκε να επηρεάζει την τιμή της οστικής πυκνότητος (p=0.063), η οποία ήταν χαμηλή, γεγονός που ενισχύει ακόμη περισσότερο την ισχυρή γονιδιακή παρέμβαση.
Συμπέρασμα: Tα μεταβολικά νοσήματα των οστών αποτελούν, ήδη, πεδίο έρευνας της γενετικής, οι προσπάθειες της οποίας έχουν ενταθεί τα τελευταία χρόνια για την εντόπιση υπεύθυνων γονιδίων. Tο γονίδιο της βιταμίνης D (VDR), έχει ήδη εντοπιστεί και φυσικά έπεται συνέχεια. Eίναι βέβαια τραγικό να ανακαλύπτουμε άτομα εγκλωβισμένα σε ένα γονιδιακά κατευθυνόμενο μέλλον, αλλά η πρόοδος της επιστήμης θα είναι ουσιαστικά εκεί που ο ανθρώπινος παράγοντας θα επέμβει στο πρόγραμμα της φύσης και θα εκτρέψει από τη νόσο την γονιδιακή έκφραση.